زمان تعویض روغن گریبکس
زمان دقیق تعویض روغن گیربکس به نوع خودرو، مدل گیربکس، شرایط رانندگی و نوع روغن بستگی دارد. به طور میانگین، برای گیربکس‌های اتوماتیک هر 40 تا 60 هزار کیلومتر و برای گیربکس‌های دستی هر 60 تا 100 هزار کیلومتر زمان مناسبی برای تعویض است. برای دقت بیشتر، بهتر است دفترچه راهنمای خودرو را بررسی کنید یا با تعمیرکار متخصص مشورت کنید. در ادامه به صورت دقیق و جامع، علت تعویض روغن گیربکس و زمان مناسب برای آن را با توجه به عوامل مختلف بررسی خواهیم کرد.
تعویض روغن گیربکس چیست؟
همانطور که می‌دانید، سیستم ماشین به کمک روغن‌های مختلفی کار می‌کند. یکی از این نوع روغن‌ها، روغن گیربکس می‌باشد. گیربکس یکی از ابزارهای سیستم انتقال قدرت است که بین موتور و دستگاه‌های مصرف کننده ارتباط ایجاد می‌کند. کارکرد گیربکس نیز تغییر سرعت دوران و گشتاور است. روغن گیربکس نیز یکی از سیالات مهم برای درست کار کردن قطعات گیربکس می‌باشد. اگر این روغن به موقع تعویض نشود، تعویض دنده به خوبی انجام نمی‌شود. بنابراین حتما باید به زمان تعویض آن توجه داشته باشید و همیشه سر وقت آن را تعویض کنید.
چرا باید روغن گیربکس را عوض کنیم؟
روغن گیربکس معمولا تبخیر نمی‌شود، مگر اینکه در ماشین شما نشتی اتفاق افتاده باشد. اما به دلیل اینکه این روغن در طی زمان فرسوده می‌شود، باید آن را تعویض کرد تا از استهلاک ماشین جلوگیری شود. دلیل بعدی این است که روغن کاری نکردن قطعات در دراز مدت موجب اصطکاک می‌شود و ذرات فلزی وارد گیربکس می‌شود، در نتیجه عمر گیربکس کاهش میابد. این دو مورد بیشتر برای گیربکس دستی صدق می‌کند. اما در گیربکس اتوماتیک هم تعویض روغن گیربکس الزامی است. به این دلیل که روغن گیربکس اتومات نیز دچار فرسایش و آلودگی می‌شود. علاوه بر این حرارت دستگاه بالا است و در طی زمان کیفیت روغن کاهش میابد.
چه عواملی باعث تسریع در تعویض روغن گیربکس می‌شوند؟
عوامل مختلفی می‌توانند باعث شوند روغن گیربکس زودتر از موعد استاندارد، کارایی خود را از دست بدهد. رانندگی در ترافیک سنگین، بکسل کردن یا حمل بار زیاد، رانندگی در مناطق کوهستانی یا با شیب زیاد و استفاده از خودرو در شرایط آب و هوایی بسیار گرم یا سرد از جمله عواملی هستند که باعث افزایش فشار روی گیربکس می‌شوند. این شرایط باعث بالا رفتن دمای روغن و افت کیفیت آن شده و در نتیجه، زمان تعویض آن تغییر کرده و جلو می‌افتد.
علائم هشداردهنده نیاز به تعویض روغن گیربکس
یکی از مهم‌ترین نشانه‌هایی که با آن میتوانید متوجه نیاز به تعویض روغن گیربکس شوید، احساس ضربه یا تأخیر در تعویض دنده است. همچنین اگر متوجه صداهای غیرعادی، لرزش هنگام حرکت یا تغییر دنده، نشت روغن و بوی سوختگی شدید، به احتمال زیاد زمان آن رسیده که روغن گیربکس بررسی و تعویض شود. بی‌توجهی به علائم گفته شده می‌تواند باعث بروز خرابی‌های پرهزینه در سیستم انتقال قدرت خودروی شما شود.
چطور باید روغن گیربکس را چک کرد؟
چک کردن روغن از اصلی ترین کارهایی است که هر راننده باید انجام دهد. بنابراین اگر تا به حال روغن گیربکس را چک نکرده اید، الان زمان خوبی است تا یاد بگیرید چطور و چه زمانی این کار را انجام دهید.
اولین قدم پارک کردن و خاموش کردن ماشین یا موتور روشن است. اگر ماشین شما روشن باشد، سطح روغن گیربکس بالاتر می‌رو و اندازه‌ای غیر واقعی به شما نشان خواهد داد. دقت کنید که حتما باید ماشین شما در حالت ثابت باشد.
اگر موتور ماشین داغ است و مدت زیادی است با آن رانندگی کرده‌اید، بهتر است چک کردن را به زمان دیگری موکول کنید. در واقع برای چک کردن روغن گیربکس باید کمی ماشین شما گرم باشد، و در بعضی از مدل ماشین‌های خاص حتما در دمای خاصی باشد. که این موضوع چک کردن روغن گیربکس به صورت درست را سخت می‌کند.
یادتان باشد که برای چک کردن روغن تنها دو میله وجود دارد، یک میله برای روغن ماشین و دیگری روغن گیربکس. ابتدا میله اندازه گیری را بیرون بکشید و آن را بررسی کنید، سپس با پارچه آن را تمیز کرده و دوباره داخل آن بگذارید. مجددا میله را بیرون بکشید و برای آخرین بار وضعیت اندازه روغن را بررسی کنید. خط روغن گیربکس باید روی نشانگر میله باشد، اگر از نشانگر پایین تر باشد، یعنی ماشین شما به روغن گیربکس نیاز دارد. به هیچ عنوان سطح روغن گیربکس نباید از نشانگر بالاتر باشد، چون در این صورت هم به گیربکس آسیب می‌زند.
هزینه تعویض روغن گیربکس چقدر است؟
هزینه تعویض روغن گیربکس به صورت لیتری محاسبه می‌شود. بنابراین باید ببینید جعبه دنده شما چه گنجایشی دارد و باید تا چه اندازه پر شود. خودروهایی که دنده دستی دارند، معمولا 2 تا 2.5 لیتر گنجایش روغن دارند. گیربکس خودروهایی که دنده اتوماتیک AL4 دارند، معمولا تا 6 لیتر روغن نیاز دارد. هزینه روغن‌های داخلی نیز بین لیتری 150 تا 300 هزار تومان محاسبه می‌شود. این هزینه بدون اجرت مکانیک در نظر گرفته شده است.
زمان تعویض روغن گیربکس انواع ماشین
جعبه دنده‌ها عموما سه دسته هستند، دنده دستی، اتوماتیک و نیمه اتوماتیک. روغن موجود در هر کدام از این گیربکس‌ها باید در زمان خاصی تعویض شود. بنابراین در قدم اول باید نوع ماشین خود را بشناسید. به عنوان مثال در گیربکس‌های دستی، بین 50 تا 80 هزار کیلومتر باید روغن گیربکس تعویض شود. اما این رقم در خودروهای اتوماتیک، تا 100 هزار کیلومتر نیز می‌رسد.
توجه داشته باشید که گنجایش روغن گیربکس تمامی ماشین‌های داخلی تا 2.5 است. البته بهتر است این را بدانید که برای 206 معمولا 2 لیتر هم کافی است، اما برای سایر ماشین‌های داخلی همان 2.5 لیتر کفایت می‌کند.
توجه کنید که شرایط رانندگی هم خیلی در این مورد تاثیر گذار است. به عنوان مثال رانندگی در جاده‌های سخت و پر ترافیک، نیاز به تعویض دنده را بیشتر می‌کند. شاید بپرسید که چرا؟ دلیل این اتفاق عوض کردن مداوم دنده است، هرچه بیشتر دنده عوض کنید، زودتر باید روغن گیربکس را چک کنید.
بهترین روغن گیربکس کدام روغن است؟
مارک‌های بسیار زیادی برای روغن گیربکس در بازار وجود دارد، این مسئله می‌تواند انتخاب را برای ما سخت کند. اما خبر خوب اینکه برندهای زیادی هستند که در این حوزه محصول خوب ارائه می‌دهند. از این میان می‌توان به برند بهران، لیکومولی، آیسین که یک برند ژاپنی است، موتوسل، و برند آمریکایی ادینول اشاره کرد.
این تقسیم بندی بر اساس عوامل مختلفی صورت گرفته است. مانند مقاومت دما و فشار، حجم و قیمت روغن، تناسب با نوع گیربکس، مقاومت در برابر کف کردن و تناسب با نوع گیربکس.
زمان تعویض روغن گیربکس اتومات
بهترین زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما به طور کلی توصیه می‌شود هر 60,000 تا 100,000 کیلومتر روغن گیربکس اتوماتیک تعویض شود. اگر در شرایط سخت رانندگی می‌کنید، مانند ترافیک سنگین یا مسیرهای کوهستانی، ممکن است نیاز باشد زودتر این کار را انجام دهید.
زمان تعویض روغن گیربکس خودرو دنده دستی
در خودروهای دارای گیربکس دستی، روغن گیربکس (یا همان واسکازین)، حتی اگر مانند گیربکس اتوماتیک حساس به گرما و فشار نباشد، نیاز به تعویض دوره‌ای دارد. زمان مناسب تعویض روغن گیربکس دستی معمولا بین 60 تا 100 هزار کیلومتر است. البته این عدد بسته به نوع خودرو، شرایط رانندگی، کیفیت روغن و توصیه سازنده آن در بازه گفته شده متغیر است.
اگر در شرایطی مانند رانندگی در ترافیک سنگین، مناطق کوهستانی یا با بار سنگین فعالیت دارید، بهتر است هر 50 تا 60 هزار کیلومتر روغن گیربکس را تعویض کنید تا از سایش چرخ دنده‌ها و کاهش عملکرد گیربکس جلوگیری شود. در صورت مشاهده نشتی، سخت شدن تعویض دنده یا شنیدن صدای غیرعادی، بهتر است وضعیت روغن فوراً بررسی شود.
تفاوت زمان تعویض روغن گیربکس در خودروهای دنده‌ای و اتوماتیک
در خودروهای دنده دستی معمولاً روغن گیربکس دیرتر نیاز به تعویض دارد (هر 60 تا 100 هزار کیلومتر)، اما در خودروهای اتوماتیک، به‌دلیل ساختار پیچیده‌تر گیربکس، بهتر است هر 40 تا 60 هزار کیلومتر، روغن آن تعویض شود. در گیربکس‌های CVT یا دوال‌کلاچ، نوع روغن و تعیین دوره برای تعویض آن به توصیه‌های سازنده وابسته است.
زمان تعویض روغن گیربکس ماشین صفر
برای خودروهای صفر کیلومتر، توصیه می‌شود که اولین تعویض روغن گیربکس اتوماتیک را بین 80,000 تا 100,000 کیلومتر انجام دهید. این مقدار ممکن است بسته به نوع خودرو و شرایط رانندگی متفاوت باشد. عوامل مختلفی می‌توانند باعث شوند که روغن گیربکس اتوماتیک سریع‌تر نیاز به تعویض پیدا کند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- رانندگی در ترافیک سنگین: توقف و حرکت مکرر در ترافیک سنگین باعث افزایش دمای گیربکس و کاهش عمر روغن می‌شود.
- رانندگی در مسیرهای کوهستانی: بالا و پایین رفتن از تپه‌ها و کوه‌ها فشار بیشتری به گیربکس وارد می‌کند و باعث می‌شود روغن سریع‌تر خراب شود.
- حمل بار سنگین: حمل بارهای سنگین یا کشیدن تریلر می‌تواند باعث افزایش دمای گیربکس و کاهش عمر روغن شود.
- رانندگی با سرعت بالا: رانندگی با سرعت بالا به مدت طولانی می‌تواند باعث افزایش دمای گیربکس و کاهش کیفیت روغن شود.
- عدم تعویض منظم روغن: اگر روغن گیربکس به موقع تعویض نشود، ممکن است ذرات و آلودگی‌ها در روغن جمع شوند و باعث کاهش کارایی و افزایش سایش قطعات گیربکس شوند.
آیا تعویض نکردن روغن گیربکس باعث خرابی گیربکس می‌شود؟
عدم تعوض به موقع روغن گیربکس می‌تواند باعث افزایش اصطحکاک، تجمع ذرات فلزی و داغ شدن بیش از حد اجزای داخلی آن شود. با گذشت زمان مناسب تعویض و سرویس آن، مشکلات گفته شده، موجب آسیب‌های جدی مانند سایش شدید، کاهش عملکرد و در نهایت خرابی کامل گیربکس خواهند شد. هزینه تعمیر یا تعویض گیربکس بسیار بالا است، اما با تعویض به موقع روغن، میتوانید از بروز هزینه‌های سنگین جلوگیری کنید.
نکاتی که قبل از تعویض روغن گیربکس باید بدانید
قبل از تعویض روغن گیربکس، حتماً باید از نوع روغن توصیه شده توسط سازنده، ظرفیت مخزن گیربکس، نیاز یا عدم نیاز به تعویض فیلتر گیربکس و سایر شرایط مانند تخلیه کامل یا نیمه به طور دقیق اطلاع داشته باشید. بهتر است این کار در مراکز معتبر و با استفاده از دستگاه مخصوص ساکشن یا تعویض کامل انجام شود تا از آسیب به گیربکس جلوگیری شود.
چه روغنی برای گیربکس خودروی من مناسب است؟
انتخاب روغن مناسب گیربکس بسیار مهم است، زیرا هر گیربکس طراحی خاص خود را دارد و استفاده از روغن اشتباه می‌تواند باعث کاهش عمر مفید آن شود. برای خودروهای گیربکس دستی معمولاً از روغن‌های GL-4 یا GL-5 استفاده می‌شود، در حالی‌که گیربکس‌های اتوماتیک به ATF (Automatic Transmission Fluid) با استانداردهای خاص نیاز دارند. بهتر است همیشه از روغن توصیه‌شده توسط سازنده خودرو استفاده شود.
فکر می‌کنید این فرایند سخت است و با این همه مشغله نمی‌توانید سر موقع میزان روغن را چک کنید؟ هیچ جای نگرانی نیست. امروزه سایت و اپ‌های مختلفی وجود دارد که میتوانید برای یادآوری تایم کارهای مختلف روی آن حساب کنید. برای یادآوری تعویض روغن گیربکس، اپلیکیشن کارلایت یکی از بهترین پشتیبانی‌ها را ارائه می‌دهد. به عنوان یک تعویض روغنی مدرن با داشتن نرم افزار مدیریت اتوسرویس کارلایت میتوانید به مشتریان خود تاریخ دقیق مراجعه به اتوسرویس را یادآوری کنید.
برای مشاوره رایگان با شماره 09939092103 تماس حاصل نمایید