غلظت روغن موتور؛ چقدر اهمیت دارد و چگونه بهترین نوع را انتخاب کنیم؟
روغن موتور یکی از اصلی‌ترین عوامل در حفظ سلامت، بازده و طول عمر موتور خودرو است. اما چیزی که بسیاری از رانندگان کمتر به آن توجه می‌کنند، غلظت روغن موتور (ویسکوزیته) است. غلظت به‌طور مستقیم بر روانکاری، عملکرد در دماهای مختلف، و حتی مصرف سوخت تأثیر می‌گذارد.
در این مقاله قصد داریم موارد زیر را در این زمینه بررسی کنیم:
- غلظت روغن موتور یعنی چه؟
- انواع غلظت روغن چگونه خوانده می‌شوند؟
- تفاوت غلظت در تابستان و زمستان چیست؟
- بهترین غلظت روغن برای خودروی شما کدام است؟
غلظت روغن موتور چیست؟ (ویسکوزیته به زبان ساده)
غلظت یا ویسکوزیته روغن موتور، میزان مقاومت آن در برابر جاری شدن است. به عبارت ساده‌تر:
- روغن با ویسکوزیته بالا غلیظ‌تر است و سخت‌تر جریان پیدا می‌کند
- روغن با ویسکوزیته پایین روان‌تر است و سریع‌تر به قطعات می‌رسد
- غلظت مناسب باید تعادل ایجاد کند: هم در دمای پایین سریع جریان پیدا کند، هم در دمای بالا مقاومت کافی برای حفظ لایه روغنی بین قطعات داشته باشد.
عددهای روی بطری روغن چه می‌گویند؟ (مثل 10W-40 یا 5W-30)
این عددها در واقع کد ویسکوزیته SAE هستند که توسط انجمن مهندسین خودرو (SAE) تعریف شده‌اند:
- عدد اول (قبل از W): ویسکوزیته در دمای سرد (W = Winter = زمستان)
مثلاً در 5W-30، عدد 5 نشان می‌دهد روغن در سرما روان‌تر از روغن 10W-30 است.
- عدد دوم (بعد از W): ویسکوزیته در دمای بالا (100 درجه سانتی‌گراد)
مثلاً روغن 10W-40 در گرما غلیظ‌تر از 10W-30 است و بهتر از موتور محافظت می‌کند.
روغن‌های چند درجه‌ای مانند 5W-30 به آن‌ها روغن مالتی‌گرید (Multi-Grade) می‌گویند و در اغلب خودروهای مدرن استفاده می‌شوند.
غلظت روغن و دمای هوا؛ چه ارتباطی دارند؟
یکی از مهم‌ترین عواملی که در انتخاب غلظت روغن باید در نظر گرفت، اقلیم منطقه جغرافیایی و فصل استفاده است در نتیجه باید روغن موتور ناسب تابستان و زمستان را بشناسید:
در زمستان:
هوا سرد است، روغن غلیظ دیرتر به قطعات می‌رسد استفاده از روغن‌هایی با ویسکوزیته پایین مانند 5W-30 یا 0W-20 پیشنهاد می‌شود.
در تابستان:
هوا گرم است، روغن روان ممکن است بیش از حد رقیق شود. در این شرایط روغن‌هایی با ویسکوزیته بالاتر مانند 10W-40 یا 20W-50 انتخاب مناسبی است.
اگر در شهری با آب‌وهوای چهار فصل زندگی می‌کنید، بهتر است از روغن‌های مولتی گرید مثل 10W-40 استفاده کنید که در تمام فصول عملکرد مناسبی دارند.
غلظت زیاد روغن موتور خوب است یا بد؟
برخی تصور می‌کنند که هرچه روغن غلیظ‌تر باشد، بهتر محافظت می‌کند. اما این باور اشتباه است. روغن خیلی غلیظ می‌تواند:
- فشار زیادی به پمپ روغن وارد کند
- در هوای سرد دیر به قطعات برسد
- باعث کاهش مصرف سوخت شود
- حتی موجب روشن شدن چراغ چک موتور شود
از طرف دیگر، روغن خیلی رقیق ممکن است در گرما خاصیت روانکاری خود را از دست بدهد. در نتیجه انتخاب غلظت مناسب به نوع موتور، شرایط رانندگی و دمای محیط بستگی دارد.
تاثیر غلظت روغن موتور بر عمر موتور
استفاده از روغن با ویسکوزیته نامناسب می‌تواند:
- سایش قطعات موتور را افزایش دهد
- دمای کارکرد موتور را بالا ببرد
- مصرف سوخت را بیشتر کند
- به مرور باعث کاهش بازده موتور و حتی خرابی جدی شود
برای اینکه بهترین بازده را از موتور خودرو بگیرید، بهتر است همیشه طبق دفترچه راهنمای خودرو روغن انتخاب کنید.
چه غلظتی برای چه خودرویی مناسب است؟
انتخاب غلظت مناسب روغن موتور برای هر خودرو به عوامل مختلفی مانند مدل خودرو، سال ساخت، نوع موتور، و شرایط آب‌وهوایی بستگی دارد. خودروهای جدیدتر معمولاً با روغن‌های کم‌ویسکوز (مانند 5W-30 یا 0W-20) سازگارتر هستند زیرا طراحی آن‌ها بر پایه کاهش مصرف سوخت و روانکاری سریع در دمای پایین است. در مقابل، خودروهای قدیمی‌تر یا با کارکرد بالا ممکن است به روغن‌های غلیظ‌تر مثل 20W-50 نیاز داشته باشند تا سایش قطعات و مصرف روغن کنترل شود. همچنین، در مناطق سردسیر باید از روغن‌هایی با ویسکوزیته پایین استفاده شود تا موتور در استارت سرد آسیب نبیند، در حالی که در مناطق گرمسیر، روغن‌های با گرانروی بالاتر عملکرد بهتری در حفظ لایه محافظ دارند.
چرا انتخاب درست غلظت روغن مهم است؟
- افزایش طول عمر موتور
- کاهش مصرف سوخت
- بهبود عملکرد و شتاب
- جلوگیری از هزینه‌های سنگین تعمیر
اگر به فکر سلامت موتور خودروی خود هستید، انتخاب غلظت مناسب روغن موتور اولین و مهم‌ترین قدم است.
اگر به عنوان یک تعویض روغنی مدیریت چند خودرو، نگهداری سوابق، یادآوری سرویس‌ها و پیشنهاد خودکار روغن مناسب برایتان مهم است، نرم‌افزار تعویض روغنی کارلایت یک ابزار کامل برای حرفه‌ای شدن کسب‌وکار شماست.
برای مشاوره رایگان با شماره 09939092103 تماس حاصل نمایید